Poziom aktywności zawodowej Polek jest jednym z niższych w Europie. W naszym kraju pracuje niewiele ponad 60% kobiet, podczas gdy w przodującej w rankingu Islandii – aż 85%. Jako główną barierę, która uniemożliwia pracę, wskazywana jest trudność w łączeniu życia zawodowego z rodzinnym, w tym z opieką nad dziećmi. I choć o problemie matek mówi się od dawna, niewiele się zmienia, a pandemia jedynie pogorszyła ich sytuację. Pomóc mogą pracodawcy, bardziej elastycznie podchodząc do zaangażowania kobiet w zawodowe obowiązki, a tego zdaje się wciąż brakować. Warto zatem mówić o dobrych praktykach na tym polu – z okazji Dnia Matki o swoich pozytywnych doświadczeniach opowiedziały nam mamy z łódzkiej firmy budowlanej Commerececon.
Pandemia koronawirusa negatywnie odbiła się na sytuacji zawodowej Polek. Według raportu „Sytuacja kobiet w czasie pandemii” Fundacji Sukces Pisany Szminką aż 12% ankietowanych już straciło pracę, a 10% nie wie, czy nie nastąpi to w najbliższej przyszłości. Dla wielu kobiet czynnych zawodowo, pandemia oznaczała całkowite zaburzenie równowagi między pracą a życiem prywatnym. Ogrom codziennych zadań związanych z prowadzeniem domu i opieką nad dziećmi spadł właśnie na nie. Odbiło się to negatywnie na ich samopoczuciu psychicznym, co zadeklarowało aż 86 proc. badanychi.
Jak pomóc mamom dzielić życie zawodowe z rodzinnym?
Przepis na sukces wydaje się prosty. To między innymi elastyczny czas pracy oraz możliwość, choćby okresowego, przejścia na niepełny jego wymiar, kiedy dzieci są małe i najbardziej potrzebują mamy. Nie we wszystkich branżach jest to jednak możliwe. Wtedy pomóc mogą empatia, wyrozumiałość oraz wsparcie pracodawcy. A takie odczuwają mamy w firmie Commercecon, które podkreślają jej rodzinny charakter i przyjazny system zarządzania. Jak im się pracuje? – Bardzo dobrze. Commercecon jest firmą prorodzinną, a wartości takie jak dom i rodzina mają dla właścicieli duże znaczenie. Dzięki temu możemy liczyć na zrozumienie zarządu, ale i pomoc współpracowników, którzy wiedzą, że bycie mamą to często zajęcie na całą dobę i w czasie pracy mogą zdarzyć się w domu różne sytuacje wymagające naszego zaangażowania. Takie podejście automatycznie przekłada się na przyjazną atmosferę w pracy – mówi Ewelina Jelińska, inżynier budowy, która w firmie pracuje od 5 lat. W podobnym tonie wypowiada się Katarzyna Lisowska, mama dwójki dzieci, także inżynier budowy, z firmą związana już od 13 lat. – W Commercecon pracuje mi się naprawę świetnie. To przyjazna firma, w której cenione są matki. Wszyscy członkowie zarządu mają rodziny i dobrze wiedzą, że łączenie pracy zawodowej z życiem rodzinnym nie jest łatwe. Dlatego zawsze możemy liczyć na ich wsparcie i pomoc. Dało się to odczuć szczególnie w czasie pandemii, kiedy zamknięte były przedszkola i szkoły. Dzięki elastycznej organizacji czasu pracy oraz możliwości pracy zdalnej, mogłyśmy godzić obowiązki zawodowe z opieką nad dziećmi. A dla wszystkim mam jest to bardzo ważne.
Praca mamy na pełen etat – czy to naprawdę konieczność?
Faktem jest, że praca w niepełnym wymiarze godzin sprzyja godzeniu obowiązków zawodowych i rodzinnych. Co wydaje się zrozumiałe, znacznie częściej korzystają z tej możliwości matki (32%) niż ojcowie (9%). Sytuacja w poszczególnych państwach Unii Europejskiej jest mocno zróżnicowana. W niepełnym wymiarze czasu najczęściej pracują kobiety w krajach zachodnich, w których rynek pracy już dawno odpowiedział na potrzeby mam. Zdecydowany prym wiodą Holenderki – aż 76 proc. z nich pracuje mniej niż 36 godzin tygodniowo, za nimi są Austriaczki (47%) i Niemki (46%). Jak pokazują badania, 40-godzinny tydzień pracy wcale nie jest najbardziej efektywną formą zatrudnienia dla kobiet, o czym od dawna wiedzą pracodawcy z wymienionych krajów. W Polsce zaledwie 10 proc. zatrudnionych może skorzystać z tego systemu. Wiele kobiet pozostających poza rynkiem pracy deklaruje jednak, że wróciłoby do życia zawodowego, gdyby miały możliwość skrócenia czasu pracy. Warto też zauważyć, że pandemia znacznie pogorszyła i tak trudną sytuację kobiet w naszym kraju. Jak wynika ze wspomnianego już raportu Fundacji Sukces Pisany Szminką, Polki częściej tracą pracę, a te, którą ją utrzymały – pracują więcej niż przed pandemią. Zadeklarowało tak aż 40 proc. respondentek, z czego prawie 34 proc. poświęca na pracę więcej niż 11 godzin dziennie. To bardzo niepokojące dane. Całe szczęście z rynku płyną także pozytywne sygnały.
– W czasie pandemii w Commercecon nie tylko nie redukowaliśmy zatrudnienia, ale powiększyliśmy nasz zespół. Pod koniec ubiegłego roku stworzyliśmy nowy Dział Architektury, w którym zatrudniliśmy trzy kobiety – wszystkie z nich są matkami. To tylko potwierdza, że naprawdę lubimy z nimi pracować i doceniamy ich sumienność oraz zaangażowanie w wykonywane obowiązki – mówi Dagmara Wójtowicz, specjalista ds. personalnych firmy. – Mamy, ale i wszyscy pracownicy w Commercecon mogą liczyć na nasze zrozumienie i wsparcie nie tylko w czasie pandemii, ale i w każdych innych okolicznościach. Zdajemy sobie sprawę, jak trudne jest pogodzenie życia zawodowego z opieką nad dziećmi, gdy nie pracują żłobki, przedszkola i szkoły. Dlatego umożliwiliśmy pracującym u nas rodzicom elastyczny czas pracy, a także możliwość wcześniejszego wracania do domu, gdy było to konieczne. To pozwoliło zachować im równowagę, ale i motywację do działania, co pozytywnie przełożyło się na efektywność pracy. Skorzystaliśmy więc nam tym wszyscy, a o to przecież chodzi w pracy zespołowej – dodaje.
i RAPORT: Wpływ pandemii na perspektywy rozwoju zawodowego kobiet w biznesie, Deloitte