W obliczu wyzwań demograficznych, społecznych, energetycznych i klimatycznych, z jakimi mierzy się obecnie ludzkość, sektor budowlany musi przyspieszyć transformację w kierunku bardziej zrównoważonego modelu. Oznacza to projektowanie budynków, które pozytywnie wpłyną na zdrowie i dobrostan ludzi, będą odporne na zagrożenia klimatyczne, generować niskie emisje dwutlenku węgla i zapewniać dostępne dla wszystkich domy i mieszkania – bez kompromisów w zakresie jakości i efektywności. Transformacja ta wymaga zbiorowego zaangażowania wszystkich podmiotów z branży. To właśnie w tym celu Grupa Saint-Gobain powołała do życia w 2023 roku Obserwatorium Zrównoważonego Budownictwa i przedstawia dziś trzecią edycję Barometru Zrównoważonego Budownictwa, ogólnoświatowego badania prowadzonego w ramach tej inicjatywy przez Occurrence-Ifop. Badanie to mierzy postępy dokonywane w tym priorytetowym obszarze.
Barometr składa się z 24 pytań zadanych 4 000 interesariuszy z branży, a także 27 000 obywateli, którzy odpowiedzieli na cztery konkretne pytania. Odpowiedzi pomogły w zidentyfikowaniu kluczowych czynników dla przyspieszenia rozwoju zrównoważonego budownictwa w Polsce i na całym świecie.
Benoit Bazin, Prezes i CEO Saint-Gobain: Wnioski są jasne: nadszedł czas na działanie. Aby zrównoważone budownictwo stało się normą, musi być lepiej rozumiane i w pełni dostosowane do oczekiwań zarówno obywateli, jak i specjalistów z branży. Poza wpływem na środowisko, jego wymierne zalety w zakresie komfortu, zdrowia i dobrego samopoczucia ludzi są nadal zbyt często nieznane lub niedoceniane. Aby osiągnąć znaczący wzrost, konieczne jest przyjęcie globalnego podejścia, które będzie dostosowane do lokalnej specyfiki – biorąc pod uwagę modele użytkowania, uwarunkowania terytorialne i realia w terenie.
Joanna Czynsz-Piechowiak, CEO Saint-Gobain Polska i Ukraina: Wyniki badania w Polsce z roku na rok poprawiają się i, co za tym idzie, napawają nas optymizmem. Nadal widoczna jest jednak potrzeba podnoszenia poziomu wiedzy wśród studentów i profesjonalistów z sektora budowlanego. To umacnia nas w przekonaniu, że działania szkoleniowe i poszerzające świadomość, które prowadzimy wobec różnych grup interesariuszy, muszą być kontynuowane. Zestawienie wyników badań dla grupy odbiorców finalnych w kraju jest dla nas bardzo cenne. Widzimy, że dla tej grupy zrównoważone budownictwo to pojęcie względnie nowe i nie zgłębione. To sprawia, że również instytucje publiczne, w tym cały system edukacji, ma do odrobienia w tym zakresie lekcję.
Globalna analiza wspierająca szybszy rozwój zrównoważonego budownictwa na całym świecie
Barometr Zrównoważonego Budownictwa, zainicjowany w 2023 r. i ograniczony początkowo do 10 krajów, dziś obejmuje już 27 państw1 i szerokie spektrum interesariuszy: specjalistów z branży budowlanej, studentów, wybranych urzędników lokalnych, przedstawicieli władz lokalnych i członków stowarzyszeń. Nowością w tym roku jest udział w ankiecie 27 000 zwykłych obywateli, którzy otrzymali możliwość zabrania głosu w debacie na temat zrównoważonego budownictwa.
Cztery kluczowe wnioski:
- Większa świadomość, wspólne poczucie konieczności pilnego działania i silne poparcie społeczne.
- Powszechna chęć pójścia dalej. Podmioty prywatne są uznawane za najbardziej racjonalną siłę napędową, choć regionalne priorytety różnią się między sobą.
- Zrównoważone budownictwo jest nadal postrzegane jako skoncentrowane na kwestiach środowiskowych, ale odporność na wyzwania zyskuje na znaczeniu, podczas gdy dobrostan mieszkańców pozostaje kwestią drugorzędną.
- Dobrze poinformowani, ale niewystarczająco przeszkoleni interesariusze – taki stan rzeczy utrudnia podejmowanie konkretnych zobowiązań.
Większa świadomość zrównoważonego budownictwa. 67% interesariuszy twierdzi, że dobrze rozumie koncepcję zrównoważonego budownictwa. Liczba ta wzrosła o 6 punktów w ciągu roku.
Dostrzeganie pilnej potrzeby podjęcia działań w tym zakresie również pozostaje na wysokim poziomie: 69% interesariuszy uważa wdrożenie bardziej zrównoważonego budownictwa za cel priorytetowy. Ten stabilny wynik jest poparty opinią obywateli, którzy popierają tę inicjatywę: 60% uważa ją za priorytetową, a 95% za ważną. Wyzwanie polega obecnie na przełożeniu tego wysokiego poziomu świadomości interesariuszy i społeczeństwa na konkretne działania, biorąc pod uwagę specyficzne lokalne uwarunkowania.
Chęć pójścia dalej tą drogą nie wszędzie jest wyrażana z taką samą intensywnością. Stany Zjednoczone mają bardzo specyficzne i stanowiące wyzwanie wyniki: wskaźnik nieznajomości koncepcji zrównoważonego budownictwa wynosi aż 34% wśród ogółu społeczeństwa. Co więcej, wdrożenie tej koncepcji jest postrzegane jako drugorzędne przez niezwykle dużą liczbę 11% interesariuszy i 9% obywateli – stanowi to drugi najwyższy wynik na świecie.
W Polsce 73% profesjonalistów i interesariuszy instytucjonalnych ocenia, że zna koncepcję „zrównoważonego budownictwa”, co daje wynik lepszy niż średni w badaniu dla 27 państw. Natomiast aż 38% czuje dalszą potrzebę szkoleń i zgłębiania wiedzy na ten temat, gdzie w spektrum całego badania ten odsetek to 30%. Z drugiej strony polskie społeczeństwo w 73% przyznaje się, że wie niewiele lub nic nie wie w tym zakresie, co jest wynikiem niższym o 10% od wyniku przeciętnego całej próby badawczej.
Oprócz konsensusu w sprawie przyspieszenia transformacji sektora wysoko ceniona jest rola podmiotów prywatnych.
87% interesariuszy uważa, że musimy „pójść dalej” w zakresie zrównoważonego budownictwa. Jednostki zaangażowane w fazę projektowania, działające w górnej części łańcucha wartości, wydają się główną siłą napędową tego procesu: 56% interesariuszy uważa, że architekci i firmy inżynieryjne mają największą możliwość przyspieszenia transformacji, a na drugim miejscu plasują się prywatne firmy z sektora z wynikiem 44%.
Jednakże priorytety różnią się znacznie w zależności od regionu:
- w obrębie Azji i Pacyfiku, Afryki oraz Bliskiego Wschodu możliwość adaptacji budynków wydaje się stałym tematem;
- w Ameryce Łacińskiej kluczową kwestią staje się stosowanie materiałów przyjaznych dla środowiska;
- Europa wyróżnia się dużym zainteresowaniem renowacją budynków;
- w Ameryce Północnej na pierwszy plan wysuwa się kwestia przystępności cenowej.
Różnorodność regionalnych wyzwań wyraźnie wskazuje na znaczenie dostosowania strategii zrównoważonego budownictwa do lokalnych uwarunkowań przy jednoczesnym zachowaniu silnej dynamiki globalnej.
Termin „zrównoważone budownictwo” jest nadal w dużej mierze kojarzony z zagadnieniami środowiskowymi, ale odporność na wyzwania zyskuje na znaczeniu, podczas gdy dobrostan mieszkańców pozostaje na drugim planie.
Chociaż interesariusze twierdzą, że lepiej rozumieją koncepcję zrównoważonego budownictwa, nadal kojarzą je głównie z kwestiami środowiskowymi. Efektywność energetyczna budynków (35%) i stosowanie bardziej zrównoważonych materiałów (31%) pozostają głównymi kryteriami definiowania koncepcji.
Coraz ważniejszą kwestią staje się odporność na zagrożenia klimatyczne. Temat ten odnotował największy wzrost od czasu poprzedniej edycji, osiągając 21% (+8 p.p. w porównaniu z 2024 r.). Jego znaczenie różni się w zależności od lokalizacji. Na szczycie listy znajdują się Afryka (35%) i Azja-Pacyfik (32%), ponieważ regiony te są prawdopodobnie szczególnie narażone na skutki zmiany klimatu.
„Ludzki” wymiar zrównoważonego budownictwa wciąż nie zyskuje akceptacji i pozostaje na drugim planie. Tylko 15% interesariuszy i 15% obywateli kojarzy zrównoważone budownictwo z lepszym samopoczuciem użytkowników budynków, mimo że aspekt ten może odgrywać priorytetową rolę w akceptacji i wdrażaniu tej koncepcji.
Świadomość ankietowanych wciąż w niewystarczającym stopniu przekłada się na konkretne zobowiązania.
Chociaż interesariusze twierdzą, że są zaznajomieni ze zrównoważonym budownictwem, tylko 28% z nich deklaruje, że są w pełni poinformowani na ten temat, a jedynie 35% specjalistów z branży wzięło udział w specjalnych szkoleniach. Ta wciąż niepełna znajomość tematu może tłumaczyć pewne ograniczenia w podejmowaniu konkretnych zobowiązań.
- 78% studentów uważa, że szkolenia w zakresie zrównoważonego budownictwa mają znaczenie w kontekście zatrudnienia, ale tylko 40% odrzuciłoby ofertę pracy od firmy niezaangażowanej w jego wdrażanie.
- 67% specjalistów z branży twierdzi, że ocenia ślad węglowy swoich projektów, ale tylko 30% robi to systematycznie.
- 51% wybieranych przedstawicieli władz lokalnych deklaruje, że chciałoby wykluczyć projekty, które nie wspierają zrównoważonego budownictwa z procedur zamówień publicznych, ale tylko 37% podjęło ten krok, co i tak jest optymistycznym wynikiem (+26 p.p. w porównaniu do 2024 r.).
- 51% stowarzyszeń planuje wezwać do bojkotu przedsiębiorstw uznanych za niewystarczająco zaangażowane, ale tylko 24% podjęło działania w tym kierunku.
Wyzwaniem dla wszystkich uczestników łańcucha wartości jest zatem przekształcenie zbiorowej świadomości w konkretne działania. Stwarza to zarazem ogromną szansę na mobilizację.
Barometr Zrównoważonego Budownictwa 2025: https://www.saint-gobain.com/sites/saint-gobain.com/files/media/document/OBS-Sustainable-Construction-Barometer-2025.pdf.
Nie tylko Barometr: Obserwatorium Zrównoważonego Budownictwa
Działalność Obserwatorium Zrównoważonego Budownictwa powołanego do życia w 2023 r. obejmuje również formułę debat o zrównoważonym budownictwie – Sustainable Construction Talks – spotkań odbywających się na szczeblu międzynarodowym przy okazji ważnych wydarzeń multilateralnych, ale także na szczeblu krajowym – oraz internetowy magazyn „Constructing a Sustainable Future”, który publikuje dziś swoje trzecie wydanie specjalne w wersji papierowej i w formie flipbooka pod hasłem „Zrównoważone budownictwo: Jak zapewnić nieustanną innowacyjność?”. Korzystając z perspektywy ekspertów i przykładów inspirujących projektów, najnowsze wydanie analizuje czynniki niezbędne do przyspieszenia transformacji branży w kierunku bardziej zrównoważonego budownictwa.
Magazyn „Constructing a Sustainable Future”: https://www.constructing-sustainable-future.com/en/home/.
1Kraje: Argentyna, Brazylia, Kanada, Chiny, Kolumbia, Czechy, Egipt, Finlandia, Francja, Niemcy, Indie, Indonezja, Włochy, Meksyk, Maroko, Norwegia, Polska, Portugalia, Arabia Saudyjska, Republika Południowej Afryki, Hiszpania, Szwajcaria, Turcja, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Wielka Brytania, Stany Zjednoczone, Wietnam.
O Saint-Gobain
Saint-Gobain, światowy lider w dziedzinie lekkiego i zrównoważonego budownictwa, tworzy, produkuje i dystrybuuje materiały oraz usługi dla rynku budowlanego i przemysłowego. Zintegrowane rozwiązania w zakresie renowacji budynków publicznych i prywatnych, lekkiego budownictwa oraz dekarbonizacji budownictwa i przemysłu są opracowywane w procesie ciągłej innowacji i zapewniają zrównoważony rozwój i efektywność. Grupa, która w 2025 r. obchodzi 360. rocznicę swojego istnienia, pozostaje bardziej niż kiedykolwiek zaangażowana w realizację swojego celu: “MAKING THE WORLD A BETTER HOME”.
Wartość sprzedaży w 2024 roku: 46,6 mld EUR.
161 000 pracowników w 80 krajach.
Firma podjęła zobowiązanie do osiągnięcia neutralności węglowej do 2050 roku.
Więcej informacji o Saint-Gobain można znaleźć na naszej stronie: www.saint-gobain.pl.
Dodatkowe informacje:
Michał Ciesielski, dyrektor marki, komunikacji i cyfryzacji:
michal.ciesielski@saint-gobain.com
Monika Mazurek-Skrzekowska, kierownik marki i komunikacji:
monika.mazurek@saint-gobain.com