Krajowy etap jubileuszowej, 20. edycji Saint-Gobain Architecture Student Contest, międzynarodowego konkursu dla studentów architektury, jest już za nami! Mimo wielu wspaniałych projektów zwycięzca mógł być tylko jeden. Podczas finału we Francji reprezentować nas będzie zespół studentek z Politechniki Gdańskiej.
W dniach 24 i 25 kwietnia miał miejsce ogólnopolski finał konkursu Architecture Student Contest 2025, który Grupa Saint-Gobain, celebrująca w tym roku swoje 360-lecie, organizuje już od 20 lat. Podczas dwudniowego wydarzenia w Pracowni Przewrotu Kopernikańskiego w Warszawie studenci z Politechniki Gdańskiej, Politechniki Śląskiej, Politechniki Krakowskiej, Politechniki Warszawskiej oraz Politechniki Wrocławskiej przedstawili swoje prace konkursowe przed Jury podczas 5-minutowych prezentacji. Po burzliwych obradach eksperci ze świata architektury i zrównoważonego budownictwa przyznali nagrody za I, II i III miejsce, a także wyróżnienia w kategoriach „Zrównoważone budownictwo”, „Design” i „Innowacje”.
Zwyciężczyniami tegorocznych rozgrywek krajowych zostały studentki architektury Politechniki Gdańskiej – Aleksandra Boszke i Natasza Stężycka, które pod opieką dr inż. arch. Agnieszki Kurkowskiej opracowały projekt „PIECE BY PIECE. Kawałek po kawałku – zgodnie z naturą”.
Celem konkursu Architecture Student Contest jest zaprezentowanie pomysłu opartego na zrównoważonym rozwoju – z uwzględnieniem zarówno ludzi, jak i planety. Nagrodzona praca odpowiada na to wyzwanie – wyróżnia się bowiem szczególną uważnością na historię i tradycje miejsca oraz na ekosystem. Jurorzy docenili projekt za jednoznaczne podkreślenie, jak ważna jest dbałość nie tylko o człowieka, ale też o dobrą kondycję zwierząt i roślin, żyjących na wskazanym do zagospodarowania terenie.
– Na pochwałę zasługuje praktyczne wykorzystanie wniosków z analizy tekstury i struktury tradycyjnych dla regionu materiałów – znajdziemy je we współczesnych podmurówkach czy elementach drewnianych. Wykorzystanie drewna i techniki ziemi ubijanej wynika ze zrozumienia lokalnych zasobów i historii – komentuje Jury tuż po zagorzałych obradach.
Miejsce I: „PIECE BY PIECE. Kawałek po kawałku – zgodnie z naturą” – Aleksandra Boszke i Natasza Stężycka z Politechniki Gdańskiej. Na zdjęciu 4 z promotorką dr inż. arch. Agnieszką Kurkowską. Na zdjęciu 5 z Jurorką Ewą P. Porębską.
Druga nagroda powędrowała do studentek z Politechniki Wrocławskiej – Eweliny Dyjach, Julii Grądal i Justyny Zwiernik działających pod opieką dr inż. arch. Anny Berbesz-Wyrodek. Laureatki opracowały koncept zatytułowany „Les Ateliers du Possible – Warsztaty Możliwości”.
– Nie od razu wiadomo, że to właśnie ten projekt zostanie zapamiętany – nie przez skalę, nie przez monumentalność, ale przez coś znacznie trudniejszego do osiągnięcia – równowagę, która jest wyczuwalna, choć niewidoczna – tłumaczą obradujący. – W jednym z regionów Francji powstaje przestrzeń, która przywraca znaczenie słowu „zrównoważenie” – zarazem kreuje się pomysł, który nie tylko odczytuje na nowo lokalny kontekst – on go wzmacnia, współtworzy. To architektura, która nie unika odpowiedzialności. Świadomie korzysta z lokalnych materiałów, ogranicza ślad węglowy, wspiera komfort użytkowników i włącza społeczność. Wszystko to z precyzją, spokojem i wyjątkową kulturą projektową.
Jury doceniło konsekwencję, dojrzałość koncepcji i wyczucie proporcji między tym, co funkcjonalne, a tym, co znaczące. II miejsce przyznano więc za projekt, który uczy nas, że zrównoważony rozwój nie potrzebuje wielkich słów – wystarczy dobra architektura.
Dodatkowo „Les Ateliers du Possible – Warsztaty Możliwości” został doceniony wyróżnieniem w kategorii „Zrównoważone budownictwo”. Praca w bardzo przemyślany sposób odpowiada na wyzwania współczesności, łącząc w sobie projektowanie nowego i modernizowanie istniejącego obiektu. Jury zwróciło szczególną uwagę na wysoki poziom architektoniczny i funkcjonalność oraz świadome i kompleksowe podejście do kwestii środowiskowych czy też do odpowiedzialnego, trwałego projektowania.
– Autorki projektu zaprezentowały wyjątkowo dojrzałe rozwiązania energooszczędne i wodooszczędne w zakresie instalacji, wykorzystując potencjał zarówno pasywnych strategii projektowych, jak i nowoczesnych technologii opartych na odnawialnych źródłach energii. Na szczególne uznanie zasługuje przemyślany dobór trwałych, efektywnych materiałów oraz dbałość o jakość detali technicznych, co przekłada się na trwałość i efektywność zaproponowanych budynków – wyjaśniają eksperci. – Dodatkowym atutem pracy jest harmonijna integracja zaprojektowanych obiektów z przestrzenią kampusu i terenami zielonymi, co wzmacnia społeczną i środowiskową wartość całego założenia. Wszystkie te elementy świadczą o głębokim zrozumieniu idei zrównoważonego rozwoju oraz umiejętności przełożenia jej na język architektury – funkcjonalnej, estetycznej i odpowiedzialnej. To projekt, który z dumą można postawić jako wzorzec przyszłościowego myślenia w projektowaniu środowiska zbudowanego.
Miejsce II i wyróżnienie w kategorii „Zrównoważone budownictwo”: „Les Ateliers du Possible – Warsztaty Możliwości” – Ewelina Dyjach, Julia Grądal i Justyna Zwiernik z Politechniki Wrocławskiej. Na zdjęciu 3 z promotorką dr inż. arch. Anną Berbesz-Wyrodek. Na zdjęciu 4 z Jurorką Dorotą Bartosz. Na zdjęciu 5 z jurorką Alicją Kalinowską-Sołtys.
Trzecie miejsce przyznano Aleksandrze Rzadkosz oraz Aleksandrze Fijołek z Politechniki Wrocławskiej za prezentację „Terra Lab & Students Village”, która powstała pod opieką dr inż. arch. Anny Miśniakiewicz.
– Projekt dbający o harmonię, wykorzystujący bliski i zgodny z naturą materiał, czyli dającą życie ZIEMIĘ – komentuje jurorski skład. – Oparty o współpracę budującą relację, doświadczenie, naukę i rozwój w poszukiwaniu najlepszych rozwiązań, dosłownie oznaczający PRACOWNIĘ. Poprzez poszukiwanie i projektowanie, czyli STUDIOWANIE. Bo wierzymy, że razem jest lepiej – to wspólnota, miejsce, które buduje relacje dosłownie oznaczające WIOSKĘ.
Pomysł został doceniony również w kategorii „Design” za spójność wizji, wrażliwość projektową i piękno zakorzenione w miejscu:
– Nagrodzony projekt to przykład architektury, która harmonijnie łączy estetykę, funkcję i szacunek dla miejsca – wyjaśniają członkowie Jury. – Uwagę przyciąga subtelna forma – prosta, ale pełna znaczeń. Koncept wrażliwie wykorzystuje naturalne ukształtowanie terenu, nie naruszając go, lecz współgrając z nim. Autorki dyskretnie, lecz dobitnie połączyły idee slow life, wspólnoty i poszukiwania, oferując przestrzeń doświadczania i bycia. Czerpiąc z tradycji – zarówno formalnie, poprzez wrzecionowaty układ francuskich wiosek i archetypiczny dwuspadowy dach, jak i materiałowo – poprzez technikę pisé, projekt nie tylko łączy przeszłość z przyszłością, ale tworzy przestrzeń, która sprzyja relacjom, skupieniu i równowadze.
Miejsce III i wyróżnienie w kategorii „Design”: „Terra Lab & Students Village” – Aleksandra Rzadkosz oraz Aleksandra Fijołek z Politechniki Wrocławskiej. Na zdjęciu 3 z promotorką dr inż. arch. Anną Miśniakiewicz. Na zdjęciu 4 z Jurorem Piotrem Wereskim. Na zdjęciu 5 z Jurorką Moniką Rezulak.
Wyróżnienie w kategorii „Innowacje” przyznano za koncept „Chez Grand-mère à la campagne” – „U babci na wsi”, który według Jury nie szuka poklasku, tylko buduje argument. Nagroda powędrowała do studenta Politechniki Krakowskiej – Daniela Nowaka, pracującego pod czujnym okiem dr hab. inż. arch. Patrycji Haupt, prof. Politechniki Krakowskiej.
– Są projekty, które nie próbują nikogo olśnić. Nie błyszczą powierzchnią ani nie zaciągają się dymem efektownych wizualizacji. Po prostu robią swoje – metodycznie, uważnie, z jakimś rzadkim dziś rodzajem architektonicznej czułości. Wynika to z cierpliwego rozpoznania miejsca, z rozmowy z materią, z uważnego zbliżenia się do historii, która nie potrzebuje dat, bo jest zapisana w strukturze ziemi, w tkaninie, w cieniu – tłumaczą obradujący. – Nagrodzony pomysł nie traktuje techniki pisé jako pamiątki z podróży po ekobudownictwie. Tu glina nie jest wzruszającym detalem ani manifestem o powrocie do natury. Jest zaś przykładem, jak można tę technikę dziś stosować – z pełnym zrozumieniem jej właściwości, bez sentymentalizmu, ale z szacunkiem do jej możliwości. A tekstylia? W tym przypadku to nie dodatek. Są częścią systemu. Reagują na światło, filtrują przestrzeń, nadają rytm elewacjom. Odnoszą się do lokalnego dziedzictwa, ale nie zamykają go w ramce. Zamiast tego otwierają nowe sposoby myślenia o materiale, zasłanianiu, relacji budynku z otoczeniem.
Wyróżnienie w kategorii „Innowacje”:„Chez Grand-mère à la campagne” – „U babci na wsi” – Daniel Nowak z Politechniki Krakowskiej. Na zdjęciu 5 z Jurorem Marcinem Szczeliną.
Podwójne zadanie konkursowe
W tegorocznej 20. edycji Atchitecture Student Contest wszyscy uczestnicy zmierzyli się z aż dwoma wyzwaniami architektonicznymi, które dotyczyły regionu Nord-Isère we Francji, łączącego bogate dziedzictwo przemysłowe z dynamiczną transformacją. Pierwsze zadanie dotyczyło zaprojektowania nowoczesnego budynku mieszkalnego na terenie kampusu Les Grands Ateliers, który ma pełnić funkcję przestrzeni dla studentów i profesorów. Projekt musiał uwzględniać zrównoważone rozwiązania, takie jak odnawialne źródła energii i gospodarkę cyrkularną, a także koncepcję zagospodarowania przestrzeni kampusu – w tym centrum konferencyjne, powierzchnie wystawowe oraz tereny rekreacyjne. Głównym celem było stworzenie funkcjonalnej, zintegrowanej przestrzeni sprzyjającej innowacjom, nauce i interakcjom społecznym.
Drugie zadanie dotyczyło renowacji starego budynku szkoły w wiosce Chimilin, który należało przekształcić w wielofunkcyjną przestrzeń dla lokalnych organizacji. Projekt wymagał zachowania historycznego charakteru budynku przy jednoczesnym wprowadzeniu nowoczesnych, energooszczędnych rozwiązań. Przekształcenie miało na celu stworzenie elastycznej przestrzeni, która odpowiadałaby na zmieniające się potrzeby społeczności, promując integrację i aktywności mieszkańców.
Ceremonia ogłoszenia wyników – finał krajowy 20. edycji Architecture Student Contest. Na zdjęciu Agnieszka Kalinowska-Sołtys oraz Michał Ciesielski.
System oceniania opiera się na kilku kryteriach, które mają na celu ocenę zarówno aspektów architektonicznych, jak i zrównoważonego podejścia do projektowania. Waga oceny jest podzielona na różne elementy, z których aż 50% stanowi sama jakość architektoniczna projektu. Oprócz tego jurorzy biorą pod uwagę zgodność z zasadami zrównoważonego budownictwa – w tym efektywność energetyczną, cyrkularność, innowacyjność oraz jakość rozwiązań technicznych. Ważnym elementem oceny jest także funkcjonalność projektowanych przestrzeni oraz ich integracja z otoczeniem – zarówno w kontekście urbanistycznym, jak i przyrodniczym. Ostateczna decyzja jest wynikiem analizy wszystkich tych aspektów, co zapewnia kompleksowe podejście do oceny zaprezentowanych rozwiązań architektonicznych.
W tym roku prace konkursowe oceniało Jury w składzie: arch. Ewa P. Porębska, współtwórczyni i redaktorka naczelna miesięcznika „Architektura-Murator” w latach 1994–2024, krytyk i kurator architektury Marcin Szczelina, redaktor naczelny „Architecture Snob”, arch. Agnieszka Kalinowska-Sołtys, partnerka i członkini zarządu APA Wojciechowski Architekci, dr inż. Dorota Bartosz, dyrektorka ds. zrównoważonego budownictwa w Polskim Stowarzyszeniu Budownictwa Ekologicznego PLGBC, Michał Ciesielski, dyrektor marki, komunikacji i cyfryzacji Saint-Gobain w Polsce i Ukrainie, dyrektor marketingu strategicznego Saint-Gobain Solutions, Monika Rezulak, dyrektor sprzedaży projektowej w Saint-Gobain Solutions oraz Piotr Wereski, kierownik rozwoju systemów PreFab i inicjatyw wspólnych Saint-Gobain. Z gościnnym wykładem na temat zrównoważonego budownictwa wystąpił arch. Marek Chrobak, Prezes Stowarzyszenia Architektów Polskich (SARP).
Od lewej: Agnieszka Kalinowska-Sołtys, Marek Chrobak, Ewa P. Porębska, Marcin Szczelina, Dorota Bartosz, Monika Rezulak, Anna Kozera, Michał Ciesielski, Piotr Wereski.
O Saint-Gobain
Saint-Gobain, światowy lider w dziedzinie lekkiego i zrównoważonego budownictwa, tworzy, produkuje i dystrybuuje materiały oraz usługi dla rynku budowlanego i przemysłowego. Zintegrowane rozwiązania w zakresie renowacji budynków publicznych i prywatnych, lekkiego budownictwa oraz dekarbonizacji budownictwa i przemysłu są opracowywane w procesie ciągłej innowacji i zapewniają zrównoważony rozwój i efektywność. Grupa, która w 2025 r. obchodzi 360. rocznicę swojego istnienia, pozostaje bardziej niż kiedykolwiek zaangażowana w realizację swojego celu: “MAKING THE WORLD A BETTER HOME”.
Wartość sprzedaży w 2024 roku: 46,6 mld EUR.
161 000 pracowników w 80 krajach.
Firma podjęła zobowiązanie do osiągnięcia neutralności węglowej do 2050 roku.
Więcej informacji o Saint-Gobain można znaleźć na naszej stronie: www.saint-gobain.pl.
Dodatkowe informacje:
Michał Ciesielski, dyrektor marki, komunikacji i cyfryzacji:
michal.ciesielski@saint-gobain.com
Monika Mazurek-Skrzekowska, kierownik marki i komunikacji:
monika.mazurek@saint-gobain.com