Mówi się, że efektywność energetyczna budynku jest tak wysoka, jak silne jest jego najsłabsze ogniwo. Niestety często tym ogniwem bywają ściany ogrzewanych pomieszczeń w kondygnacjach częściowo lub całkowicie podziemnych, które jeśli nie będą poprawnie izolowane termicznie, mogą generować nawet do 20-25% całkowitych strat ciepła budynku. Podpowiadamy, jak ocieplać ściany przyziemia i piwnic!
Wbrew spotykanej jeszcze niekiedy opinii, podziemne strefy budynków odgrywają znaczącą rolę w bilansie energetycznym oraz mają istotny wpływ na zachowanie komfortu cieplnego pomieszczeń wewnętrznych. – Ściany zewnętrzne ogrzewanych piwnic i przyziemi wymagają ocieplenia, ponieważ beton lub cegła pełna, które stosuje się jako warstwy nośne ściany, nie posiadają odpowiedniej izolacyjności cieplnej – podkreśla Adam Buszko, ekspert firmy Paroc Polska.
Zgodnie z obowiązującymi wymaganiami polskich przepisów budowlanych, minimalna wartość sumy oporów cieplnych warstw ścian stykających się z gruntem do głębokości 1 metra od poziomu terenu powinna wynosić odpowiednio 0,8 m2K/W dla pomieszczeń o temperaturze od 4 do 16°C oraz 1,0 m2K/W dla pomieszczeń o temperaturze powyżej 16°C.
W przypadku wymaganej termoizolacji podłogi na gruncie, ocieplenie ściany musi być przedłużone minimum 0,5 m poniżej dolnego poziomu izolacji cieplnej podłogi. Jeśli podłoga nie wymaga ocieplenia, ściana musi posiadać odpowiednią izolację cieplną na wysokości co najmniej 1,0 m poniżej poziomu terenu. Usytuowanie podłogi powyżej poziomu terenu, wymaga również ocieplenia ściany minimum 1,0 m poniżej ocieplenia podłogi i minimum 0,5 m poniżej poziomu terenu.
Wełna kamienna – sprawdzone rozwiązanie
Rozwiązania konstrukcyjne zewnętrznych ścian piwnic, z prawidłowo dobraną izolacją termiczną i przeciwwilgociową oraz właściwym odprowadzeniem wód opadowych, powinny być ważnymi elementami procesu projektowania. Wymagane dla nich warunki komfortu cieplnego, bez nadmiernych strat ciepła i ryzyka kondensacji powierzchniowej, mogą być osiągnięte przede wszystkim dzięki odpowiedniej izolacji termicznej.
W ścianach piwnic należy używać materiały izolacyjne o małej nasiąkliwości oraz małym podciąganiu kapilarnym. W te wymagania bardzo dobrze wpisują się płyty z naturalnego materiału, jakim jest wełna kamienna. – Projektantom, wykonawcom i inwestorom zalecamy wykorzystanie wodoodpornych płyt PAROC GRS 20, które z powodzeniem mogą pełnić swoją funkcję ocieplenia ściany w warunkach wilgotnych przylegającego gruntu – podpowiada Adam Buszko.
W poniższych tabelach zestawiono przykładowe minimalne grubości izolacji cieplnych z wełny kamiennej ścian piwnic dla odpowiednich temperatur wnętrza ti oraz dla różnych głębokości ściany. Należy zwrócić uwagę na potrzebną grubość ocieplenia zewnętrznego ścian piwnic nad poziomem terenu. Grubości te są większe o około 3 cm, niż na poziomie mieszkalnym, ponieważ ściany piwnic wykonane są z ciężkich materiałów, o dużym współczynniku l, tj. beton lub mur ceglany.
Tabela 1.: Zalecane grubości termoizolacji d [cm] dla ścian zewnętrznych piwnic stykających się z gruntem dla temperatur wewnętrznych ti > 16°C przy zastosowaniu wełny mineralnej o współczynniku l = 0,035 W/(m·K).
Tabela 2.: Zalecane grubości termoizolacji d [cm] dla ścian zewnętrznych piwnic stykających się z gruntem dla temperatur wewnętrznych 8°C < ti ≤ 16°C przy zastosowaniu wełny mineralnej o współczynniku l = 0,035 W/(m·K).
Ocieplenie na zewnętrznej stronie ściany fundamentowej
W budynku niepodpiwniczonym nierzadko pomija się ocieplanie ścian fundamentowych, a jedynie ociepla się podłogę parteru na gruncie. Tymczasem ocieplając od zewnątrz ściany fundamentowe, można w znacznym stopniu zredukować lub wyeliminować wpływ mostka cieplnego powstającego na styku podłogi i ścian zewnętrznych. Przy tym izolacja ścian poniżej terenu może być słabsza, ponieważ ściany stykające się z gruntem wykorzystują dodatkowy opór cieplny, jaki stwarza grunt.
Ocieplenie podłogi na gruncie i trójwarstwowej ściany fundamentowej
W celu zachowania ciągłości izolacji cieplnej, izolacja ścian fundamentowych powinna stanowić przedłużenie izolacji ścian parteru. Można to bez problemu rozwiązać, dla ścian fundamentowych o budowie dwu- jak i trójwarstwowej. Ciągłość izolacji termicznej ścian w miejscu oparcia stropu nad piwnicą eliminuje możliwość powstania mostka cieplnego, sprzyjającego intensywnemu przenikaniu ciepła przez płytę żelbetową przecinającą ścianę na zewnątrz.
Dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie płyty ściennej PAROC WAS 50, która doskonale nadaje się do izolacji wentylowanych ścian zewnętrznych, w tym szczególnie ceglanych ścian warstwowych. Na poniższym przykładzie zastosowano zmienną grubość izolacji termicznej w części nadziemnej i podziemnej, ponieważ przenikanie ciepła przez ścianę piwnicy poniżej poziomu gruntu jest mniej intensywne.
Ocieplenie na zewnętrznej stronie ściany fundamentowej
Gdy ściana ma budowę dwuwarstwową, powstaje pewien problem z dobrym zabezpieczeniem przeciwwilgociowym umieszczonej na zewnątrz izolacji, zwykle osłania się ją specjalnym tynkiem na siatce z tworzywa sztucznego i powłokami przeciwwilgociowymi. Prostszym rozwiązaniem, lecz o znacznie mniejszej skuteczności jest umieszczenie izolacji termicznej na ścianie od strony wewnętrznej.
